Powierzchnie ze stali nierdzewnej charakteryzuje odporność na korozję oraz reakcje chemiczne. W ramach systemu HACCP oraz norm prawnych wymaga się stosowania tego materiału w przemyśle spożywczym do powierzchni mających kontakt z żywnością. Są łatwe w utrzymaniu porządku, gwarantują proste i szybkie uzyskanie czystości mikrobiologicznej.
Zawarty w stali chrom, wchodząc w reakcję z tlenem znajdującym się w powietrzu, tworzy na powierzchni stali niewidoczną warstwę tlenku chromowego, która zabezpiecza stal przed działaniem czynników powodujących korozję. Uszkodzona warstwa po ponownym zetknięciu się z tlenem, ulega samoistnej odbudowie. Najpopularniejsze są stale chromowo niklowe typu 18/8 czyli zawierające kolejno 18% chromu i 8% niklu.
W teorii wszystko jest w porządku, niestety praktyka pokazuje, że z jakością produkowanej stali nierdzewnej jest różnie. Problematyczne jest utrzymanie stali nierdzewnej w czystości, bo jest odporna na agresywne substancje i brud, to uzyskanie połysku bez smug wymaga doświadczenia i wprawy. Dobra odporność stali nierdzewnych jest przydatna szczególnie pod kątem plam i zabarwień od artykułów spożywczych. Użytkownicy stali nierdzewnej w sektorze spożywczym najczęściej wskazują na problem ze śladami palców i smugi. Ślady palców na powierzchniach ze stali nierdzewnej są najbardziej widoczne gdy urządzenia i sprzęty są nowe. Po ok. 8 tygodniach użytkowania nie będą one już tak widoczne jak na zupełnie nowej powierzchni. Kłopot ze smugami wynika przede wszystkim z substancji, osadów i związków powierzchniowo-czynnych, które odłożyły się na powierzchni pod wpływem użytkowania. Największy wpływ ma stosowanie różnych rodzajów środków czystości bez okresowego spłukiwania wodą.
Smugi to nic innego jak tłuszcz i pozostałości po chemii. Często są one bardzo trudne do usunięcia ze względu na fakt, że substancje nabłyszczające z preparatów do stali nierdzewnej w pewnym sensie ‘cementują’ to co już na powierzchni było. Dlatego, kiedy borykamy się ze smugami i zaciekami należy w pierwszym rzędzie przemyć powierzchnię przy użyciu czystej szmatki i wody. Pomoże to w dużym stopniu ‘ściągnąć’ chemię z powierzchni. Jeżeli nie przyniesie to rezultatów, należy się posiłkować profesjonalnymi środkami utrzymania czystości. W tym wypadku niezbędny jest profesjonalny koncentrat o odczynie zasadowym. Najlepiej, kiedy producent wyraźnie określa go jako środek do usuwania tłustych i olejowych zabrudzeń lub nawet jako tzw. ‘stripper’ do usuwania powłok polimerowych.
Należy przygotować 2% roztwór takiego preparatu (20 ml na litr wody), przemyć problematyczną powierzchnię a następnie po raz kolejny przemyć czystą wodą. Czynność można powtórzyć dla lepszego efektu.
Tak przeprowadzony proces sprawia, iż pozbędziemy się ze stali wszelkich niepożądanych substancji, wosków, past i powłok. Teraz już tylko trzeba pamiętać, by stosować preparaty profesjonalne, okresowo przemywać stal wodą i zachować ostrożność i zdrowy rozsądek przy używaniu środków o właściwościach nabłyszczających.
Brud trudny do usunięcia (w szczególności tłuszcz i olejowe zabrudzenia) usuwamy za pomocą alkalicznych środków do usuwania tłustych zabrudzeń bez nabłyszczaczy. Doskonale radzą sobie również z usuwaniem plam i nagarów z kawy, herbaty, białek i cukrów Najlepiej jeżeli nie są oparte o wodorotlenek sodu. Powierzchnie należy przetrzeć do sucha i nie pozostawiać na nich wilgotnych szmatek lub gąbek, zwłaszcza w miejscowościach gdzie woda jest twarda. To najłatwiejszy sposób, który uchroni przed nalotami i osadami. Osady z kamienia, jeżeli już powstaną, łatwo niwelować preparatami opartymi o kwas octowy. Dla stali nierdzewnej z wykończeniem na wysoki połysk najlepiej nadają się profesjonalne środki na bazie alkoholu, w szczególności do mycia szyb. Konieczne jest unikanie środków ściernych i mleczek, które degenerują i zarysowują stal.
Powierzchnie szlifowane należy wycierać zgodnie z kierunkiem szlifowania a nie w poprzek szlifu.
Stali nierdzewnej nie należy czyścić środkami zawierającymi podchloryn sodowy. Mowa tutaj o niektórych środkach dezynfekcyjnych, które z uwagi na swoją zawartość mogą uszkodzić powierzchnie. Nawet jeżeli takie środki są wyraźnie opisane jako nadające się do zastosowania na stali nierdzewnej to wymagają dużej ostrożności i stosowania zgodnie z instrukcją, co w praktyce wygląda tak, że wciąż istnieje ryzyko uszkodzenia powierzchni.
Unikamy również stosowania środków czyszczących zawierających chlor. Może on uszkodzić stal nierdzewną. Do mycia i przemywania nie stosujemy środków do czyszczenia srebra.
Równie zgubny wpływ mają popularne ‘zmywaki’. Zwykle wykonane ze zwykłej stali, nie nadają się do stali nierdzewnych ponieważ mogą uszkodzić materiał. Powodują zarysowania oraz pozostawiają śladowe ilości żelaza co negatywnie wpływa na zdolność samo regeneracji powierzchni stali nierdzewnej.
Czym zabezpieczać?
Dobrze przygotowaną powierzchnie łatwo zabezpieczyć co bezpośrednio przekłada się na mniejsze przyjmowanie brudu, łatwiejsze jego usuwanie oraz wyraźne podniesienie walorów estetycznych powierzchni. Idealnie nadaję się do tego dedykowane preparaty do stali szlachetnej producentów chemii profesjonalnej. Wysokiej jakości produkty są wzbogacane o polimer. Najlepiej, gdy łączą właściwości zabezpieczające z silnym działaniem myjącym.
Takie preparaty tworzą warstwę ochronną utrzymującą się nawet do kilku tygodni ale istotne jest okresowe przemywanie takiej powierzchni wodą (min. raz na kwartał). Takich preparatów nie stosujemy do powierzchni mających kontakt żywnością.
Stal nierdzewna jest neutralna dla ludzi i środowiska. Nie wymaga stosowania farb, które są podatne na uszkodzenia oraz mogą się zużywać. Jej zdolność do czyszczenia pozostaje bez zmian na przestrzeni czasu. Dlatego też stal nierdzewna jest stosowana wszędzie tam gdzie higiena jest istotnym kryterium.
VOIGT oferuje 3 preparaty do stali szlachetnej, które adresują różne potrzeby:
 |
 |
 |
H652 |
H560 |
H630 |
Jakub Klewaniec- Dyrektor Sprzedaży - Dywizja HoReCa
Nawiąż ze mną kontakt na LinkedIn: www.linkedin.com/in/klewaniecjakub 
VOIGT horecaline na facebook: https://www.facebook.com/voigthoreca 